Την πρότασή του για τη διοργάνωση από κοινού Συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.) και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων και τη διερεύνηση των προοπτικών της Αυτοδιοίκησης, κατέθεσε σήμερα ο Πρόεδρος της ΕΝ.Π.Ε., Γιάννης Σγουρός στο 1ο Συνέδριο της ΚΕΔΕ, μετά την έναρξη λειτουργίας του «Καλλικράτη». Το Συνέδριο, με θέμα τις άμεσες προτεραιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις σημερινές δύσκολες συγκυρίες για τη χώρα, τον ίδιο το θεσμό και τις τοπικές κοινωνίες, διεξάγεται σήμερα και αύριο στην Κομοτηνή, παρουσία του Υπουργού Εσωτερικών Τάσου Γιαννίτση, του Προέδρου της ΚΕΔΕ Κώστα Ασκούνη, Δημάρχων από όλη τη χώρα και άλλων φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ο Πρόεδρος της ΕΝ.Π.Ε., Γιάννης Σγουρός, στο χαιρετισμό του επεσήμανε: 

«Με χαρά συμμετέχω στο 1ο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, μετά την έναρξη λειτουργίας του 'Καλλικράτη'. Θέλω, πριν ξεκινήσω το χαιρετισμό μου, να εκφράσω μια ευχή για τις εργασίες του Συνεδρίου σας: να καταλήξει σε συγκεκριμένα και χειροπιαστά αποτελέσματα και συμπεράσματα, και να μην εξαντληθεί σε παράλληλους μονολόγους, που ο καθένας που ανεβαίνει στο βήμα, εκθέτει το πρόβλημά του και στο τέλος δεν καταλήγουμε πουθενά, όπως συμβαίνει συνήθως στα διάφορα συνέδρια. 

Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι, 
Όλοι βιώνετε και βιώνουμε καθημερινά, τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην άσκηση των καθηκόντων μας. Η μεγάλη ατυχία του Καλλικράτη ήταν ότι συνέπεσε με την κορύφωση της οικονομικής και πολιτικής κρίσης που περνά η χώρα. Μαζί με τις οικονομικές δυνατότητες που χάθηκαν, χάθηκε και η εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα και σε αυτούς που το εκφράζουν. Όλοι μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι και όλοι αντιμετωπίζονται με απαξίωση. Αυτή η συνολική απόρριψη του πολιτικού κόσμου, αποτελεί, κατά την άποψή μου, και το μεγαλύτερο κίνδυνο. 
Η αυτοδιοίκηση δεν είναι και δεν μπορεί να είναι αμέτοχη στο οικονομικό 'γίγνεσθαι' αν και στην ουσία σήμερα κυριαρχεί το 'μη γίγνεσθαι'. Πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες που θα οδηγήσουν σε μία νέα αναπτυξιακή πορεία, που θα την καθιστούν αναπτυξιακό κύτταρο της κοινωνίας. 
Για να συμβεί αυτό θεωρώ ότι, πρωτίστως, πρέπει να αλλάξει ο τρόπος αντίληψης που έχουμε δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια. Δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε το μέλλον με όρους παρελθόντος. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι το κράτος, η κρατικοδίαιτη ανάπτυξη, οι πελατειακές σχέσεις, η γραφειοκρατία και ο συγκεντρωτισμός, όπως τα ξέραμε μέχρι σήμερα έχουν τελειώσει, χωρίς επιστροφή. Δεν υπάρχουν πλέον οι πόροι για να γίνει αυτό. Δεν το αντέχει η ελληνική κοινωνία. 
Ο πρώτος χρόνος ζωής του «Καλλικράτη» ήταν ένας χρόνος γεμάτος προκλήσεις, κούραση και πολλή δουλειά για όλους. Όπως κάθε νέος θεσμός, έτσι και ο «Καλλικράτης», βρέθηκε αντιμέτωπος με τα οργανωτικά προβλήματα, με τα βάρη και χρέη παρελθόντων ετών, και με τα γραφειοκρατικά κενά που προέκυψαν από μια τόσο μεγάλης έκτασης διοικητική μεταρρύθμιση. 

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελούσε επιτακτική ανάγκη. Όπως όμως λέει ο λαός μας «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Και στην περίπτωση της μεταρρύθμισης του «Καλλικράτη», οι λεπτομέρειες ήταν πάρα πολλές… 
Οργανωτικά, λειτουργικά και οικονομικά προβλήματα επιβάρυναν υπέρμετρα το φιλόδοξο εγχείρημα της διοικητικής μεταρρύθμισης. Προβλήματα που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, αν η Κεντρική Διοίκηση επέδειχνε μεγαλύτερη διάθεση συνεργασίας, αν αποδεχόταν προτάσεις και λύσεις που της προτείναμε και αν δεν αγωνιζόταν απεγνωσμένα να κρατήσει για τον εαυτό της το ρόλο του παντογνώστη και του αυθεντικού εκφραστή της λαϊκής έκφρασης. 
Η κριτική καλό είναι να γίνεται έστω και τώρα, αλλά δεν μπορώ να μην σημειώσω, πως όταν μερικοί από εμάς επισημαίναμε από τον Ιανουάριο του 2010 παραλείψεις και κενά, τότε κάποιοι μας αντιμετώπιζαν περίπου σαν υπερβολικούς και ίσως γραφικούς. Τότε που όλοι ήταν συνεπαρμένοι από τη «μεγάλη ιδέα» της μεταρρύθμισης, επιμέναμε κάποιοι να θεωρούμε ότι χρειάζεται πολλά να γίνουν ακόμα. Δυστυχώς τότε ήμασταν μειοψηφία. 

Σήμερα, παρατηρούμε πάλι να επαναλαμβάνεται σιγά σιγά η ίδια πρακτική του «Καποδίστρια», με την αναδίπλωση της Κεντρικής Διοίκησης και την αποψίλωση των αρμοδιοτήτων που ο «Καλλικράτης» θέλησε να περάσουν στην Αυτοδιοίκηση. 
Αρμοδιότητες που μας είχαν αρχικά αποδοθεί επανέρχονται με διάφορους νόμους, από την πίσω πόρτα στο κράτος, σημαντικές οικονομικές περικοπές στους θεσμοθετημένους πόρους μας και νομοθετικές παρεμβάσεις να εκκρεμούν για καιρό. 

Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν ότι το «καράβι δεν γυρίζει πίσω». Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα επιτελέσει το ρόλο και το έργο που της έχουν αναθέσει οι πολίτες με την ψήφο τους, όσα εμπόδια και όσες νοοτροπίες και αν χρειαστεί να αλλάξουν. Η κοινωνία είναι ώριμη, οι πολίτες το ζητούν. 
Τα προβλήματα πρώτου και δεύτερου βαθμού είναι σε μεγάλο βαθμό κοινά. Κοινή λοιπόν, θα πρέπει να είναι και η απάντησή μας απέναντι στο κεντρικό Κράτος, κοινές οι διεκδικήσεις μας και κοινές οι προοπτικές μας. 
Η συνεργασία πρώτου και δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα προς το κεντρικό Κράτος. Πεδίο συναινέσεων και συγκλίσεων και όχι πεδίο ανταγωνισμών και υπονομεύσεων. Και νομίζω ότι είναι κοινή η βούληση μας, να κάνουμε πράξη τη συνεργασία αυτή. 

Καταθέτω σήμερα ενώπιον του συνεδρίου σας την πρόταση μου, για πρώτη φορά στην ιστορία του Ελληνικού Κράτους, η Ένωση Περιφερειών και η Κεντρική Ένωση Δήμων, από κοινού να διοργανώσουμε ένα επόμενο συνέδριο για τα προβλήματα και τις προοπτικές της Αυτοδιοίκησης, σε χρόνο και τόπο που μαζί θα επιλέξουμε. 
Εκτιμώ ότι υπάρχει σήμερα, η δυνατότητα να εγκαινιάσουμε μια νέα περίοδο ουσιαστικής και αποτελεσματικής συνεργασίας των δυο βαθμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Περιφερειών και των Δήμων. 
Υπάρχει πεδίο η ΕΝ.Π.Ε. και η Κ.Ε.Δ.Ε. να συνεργαστούν συστηματικά για τα ακόλουθα ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος: 
1) Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης 
 Είναι αναγκαία η ψήφιση ενός ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, και η βελτίωση των διατάξεων του «Καλλικράτη». 
 Επίσης, είναι αναγκαίο να διορθώσουμε, όσο είναι πλέον εφικτό, τα λάθη που έγιναν με τον «Καλλικράτη» ή προέκυψαν από ελλιπή προετοιμασία της μεταφοράς αρμοδιοτήτων, υπηρεσιών, προσωπικού και πόρων 

2) Ευρωπαϊκά συλλογικά όργανα 
Η ΕΝ.Π.Ε. και η Κ.Ε.Δ.Ε. έχουν εκπροσώπους σε Ευρωπαϊκά συλλογικά όργανα, όπως είναι η Επιτροπή Περιφερειών και το Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης. 
Οι εκπρόσωποί μας μπορούν να συντονίζουν τις πρωτοβουλίες και τη δράση τους, ώστε να υποστηρίζουν μαζί, όσα είναι τα κοινά συμφέροντα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης 

3) Εθνικά συλλογικά όργανα 
Σε πολλά Συμβούλια και Επιτροπές που συγκροτούν τα διάφορα Υπουργεία η ΕΝ.Π.Ε. και η Κ.Ε.Δ.Ε. ορίζουν εκπροσώπους. 
Μπορούμε να συνεργαστούμε, να επεξεργαστούμε και να διαμορφώσουμε κοινές προτάσεις προς την Κυβέρνηση και την Κεντρική Δημόσια Διοίκηση. 

4) Συνεργασία των Επιτροπών ΕΝ.Π.Ε. και Κ.Ε.Δ.Ε. 
Προτείνω να προωθήσουμε τη συνεργασία των Επιτροπών που έχουμε συστήσει ώστε: 
α) Να λύσουμε το πρόβλημα των «συντρεχουσών αρμοδιοτήτων», δηλαδή των αρμοδιοτήτων σε ένα συγκεκριμένο τομέα που κατανέμονται μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης, Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Περιφερειών και Δήμων, π.χ. στον τομέα των λαϊκών αγορών, στη συντήρηση του οδικού δικτύου, στην εκπόνηση και έγκριση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων. 
β) Να προλαβαίνουμε τις μεταξύ μας τριβές σε προετοιμαζόμενα νομοσχέδια. 
γ) Να λύσουμε το πρόβλημα των σχέσεων Περιφερειών και Δήμων στον τομέα του αναπτυξιακού προγραμματισμού. 
δ) Να συνεργαστούμε σε θέματα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. 
ε) Να συντονίσουμε τις δράσεις μας σε κοινωνικά προγράμματα και ιδιαίτερα σε αυτά που αφορούν τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. 

5) Προγράμματα κοινού ενδιαφέροντος 
Υπάρχει η δυνατότητα της συνεργασίας μας σε Ευρωπαϊκά και Εθνικά Προγράμματα που αφορούν ταυτόχρονα τις Περιφέρειες και τους Δήμους όπως είναι π.χ. το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα υποστήριξης της εφαρμογής του «Καλλικράτη» του Υπουργείου Εσωτερικών. 

Αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε να ξεπεράσουμε τη δυσπιστία των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα και να προβάλλουμε μια εναλλακτική λύση για το διοικητικό σύστημα της χώρας μας. 
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο πυρήνας του ελληνικού προβλήματος, η κύρια αιτία και της δημοσιονομικής κατάρρευσης που αντιμετωπίζουμε, δεν είναι οικονομική, αλλά θεσμική και πολιτική. Είναι το πελατειακό κράτος, το κράτος της αναξιοκρατίας, της αδιαφάνειας και, δυστυχώς, και της διαφθοράς. 
Ένα κράτος που σπαταλά, που δεν αξιοποιεί ούτε τους ανθρώπινους πόρους σωστά, ούτε σέβεται τη δημόσια περιουσία και τους κόπους του Έλληνα φορολογούμενου. Ένα κράτος, που αντί να προσφέρει προστασία στον πολίτη, δηλαδή ένα κράτος πρόνοιας, έγινε βορά κερδοσκοπίας και σπατάλης. 
Ένα κράτος, που αντί να απελευθερώνει, να δίνει φτερά στις δυνατότητες του Ελληνισμού και ιδιαίτερα στη νέα γενιά, καταπιέζει, πνίγει, στέκεται εμπόδιο σε κάθε πρωτοβουλία, φαντασία και δημιουργία. Ένα κράτος, που αντί να στηρίζει την ανάπτυξη, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, έγινε ο αιμοδότης σε παρασιτικές επιχειρηματικές δραστηριότητες, χωρίς μέλλον. Ένα κράτος, που τα αντανακλαστικά του ήταν έτοιμα μόνο για το ιδιοτελές και όχι το συλλογικό συμφέρον, που άκουγε τον ισχυρό και τον αρεστό, αλλά όχι το σωστό και το δίκαιο. 
Πρέπει επιτέλους τα μεγάλα και χρονίζοντα προβλήματα να εκλείψουν για να μπορέσουμε να μετατρέψουμε τον θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης σε έναν θεσμό σύγχρονο, που θα μπορεί να απαντά στα πιεστικά και επιτακτικά προβλήματα του πολίτη. 
Οι προκλήσεις είναι μπροστά μας. Εμείς πρέπει να αναδείξουμε τα προβλήματα, να προτείνουμε λύσεις απαλλαγμένες από τα βάρη και τις δουλείες του παρελθόντος, να παράγουμε οφέλη για την κοινωνία και τους πολίτες, να πριμοδοτήσουμε την ποιότητα, την εξωστρέφεια και την παραγωγικότητα. Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για την Αυτοδιοίκηση. 

Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση να παρευρεθώ στις εργασίες του συνεδρίου σας, και ευελπιστώ σε μια εποικοδομητική και γόνιμη συνεργασία του συνόλου της Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού».