Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Π.Α.Μ.Θ.) είναι μία από τις 13 Περιφέρειες της Ελλάδας και καταλαμβάνει το βορειοανατολικό άκρο της χώρας, και συμπεριλαμβάνει τις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου, με πρωτεύουσα την Αλεξανδρούπολη, Ροδόπης, με πρωτεύουσα την Κομοτηνή, Ξάνθης, με πρωτεύουσα την Ξάνθη, Καβάλας, με πρωτεύουσα την Καβάλα, και Δράμας με πρωτεύουσα τη Δράμα. Με τη στρατηγική γεωγραφική της θέση, αποτελεί κομβικό σημείο σύνδεσης της Ελλάδας με τη Βαλκανική χερσόνησο, την Τουρκία και τη Βουλγαρία, ενώ λειτουργεί ως πύλη της Βαλκανικής προς το Αιγαίο.
Η έδρα της Περιφέρειας βρίσκεται στην Κομοτηνή, ενώ συνολικά περιλαμβάνει 22 Δήμους. Με έκταση που καλύπτει το 10,7% της ελληνικής επικράτειας, η Π.Α.Μ.Θ. είναι η 4η μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας, ενώ κατατάσσεται 6η σε πληθυσμό, με 562.201 κατοίκους (απογραφή 2021).
Γεωστρατηγική και Οικονομική Σημασία
Ως το νοτιότερο χερσαίο εξωτερικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Π.Α.Μ.Θ. κατέχει ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία, καθώς συνδέεται με την Ανατολική Ευρώπη, τη Μαύρη Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο μέσω έξι συνοριακών διόδων. Η Εγνατία Οδός, σε συνδυασμό με σημαντικές υποδομές όπως τα λιμάνια (Αλεξανδρούπολης και Καβάλας), τα αεροδρόμια και το σιδηροδρομικό δίκτυο, ενισχύουν τη θέση της ως κέντρου εμπορίου, μεταφορών και εξαγωγικής δραστηριότητας.
Η Περιφέρεια διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε διάφορους τομείς:
• Πρωτογενής Τομέας: Με ισχυρή παρουσία στον αγροδιατροφικό τομέα, η Περιφέρεια ειδικεύεται στην παραγωγή προϊόντων υψηλής αξίας, αξιοποιώντας το πλούσιο φυσικό της περιβάλλον και την παράδοσή της στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
• Μεταφορές: Η δυναμική ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών δίνει τη δυνατότητα στην Περιφέρεια να εξελιχθεί σε σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
• Ενέργεια: Ως ενεργειακός κόμβος, η Π.Α.Μ.Θ. συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε. με μεγάλα έργα όπως ο αγωγός TAP, οι διασυνδετήριοι αγωγοί Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB) και Ελλάδας-Ιταλίας (IGI), καθώς και η πλωτή μονάδα αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Παράλληλα, η γεωθερμία και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ενισχύουν την ενεργειακή της αυτάρκεια.
• Τουρισμός: Η Περιφέρεια αποτελεί ιδανικό προορισμό εναλλακτικού τουρισμού, συνδυάζοντας τον πολιτιστικό της πλούτο με το μοναδικό φυσικό περιβάλλον. Με τα εντυπωσιακά τοπία, τις προστατευόμενες περιοχές και την πολυμορφία των δραστηριοτήτων, μπορεί να αναδειχθεί σε προορισμό 12 μηνών.
Παραγωγικό Μοντέλο και Ανάπτυξη
Η οικονομία της Περιφέρειας βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο παραγωγικό μοντέλο που συνδέει τον πρωτογενή τομέα με τη μεταποίηση και τον τουρισμό. Η βιομηχανία και η μεταποίηση γνωρίζουν σημαντική ανάπτυξη, ενώ ο τουρισμός παρουσιάζει διαρκώς ανοδικές τάσεις, αξιοποιώντας το πλούσιο φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο της περιοχής.
Η Π.Α.Μ.Θ., με τη γεωστρατηγική της θέση, τις σύγχρονες υποδομές και τα πλούσια συγκριτικά της πλεονεκτήματα, αποτελεί έναν αναδυόμενο πόλο ανάπτυξης και δημιουργίας, διαδραματίζοντας κεντρικό ρόλο τόσο για την Ελλάδα όσο και για τη νοτιοανατολική Ευρώπη.